Học cách đầu tư từ những bậc thầy ưu tú: Đừng a dua theo đám đông!

Ông Trác Lợi Vĩ - nhà nghiên cứu hàng đầu về lĩnh vực đầu tư của GaoYi đã phân tích rất hay: Tài sản khan hiếm nhất của mỗi người chính là thời gian, chúng ta phải dùng thời gian của mình để học hỏi những công ty hàng đầu và những người xuất chúng. Cứ lãng phí thời gian vào những điều vô bổ chỉ càng khiến thị hiếu của bạn thấp đi, mất cơ hội học hỏi, mất cơ hội phát triển trong tương lai...

Dưới đây là những nghiên cứu của ông trong đầu tư:

Điều đơn giản nhất trong đầu tư

Đầu tư vốn dĩ là một vấn đề rất phức tạp, nhưng liệu có thể đơn giản hóa bằng một câu hỏi: Bản chất của đầu tư là gì? Có quy tắc hay công cụ đơn giản khả thi nào để có thể trực tiếp tiếp xúc với bản chất của đầu tư?

Trong quá trình từ người chơi cổ phiếu nghiệp dư trở thành nhà đầu tư chuyên nghiệp, thông qua kinh nghiệm của bản thân thì tôi thấy, đối với nhiều người mà nói, chỉ có đầu tư giá trị mới là thứ đáng để học, đáng để áp dụng và nắm bắt, vì vậy đây cũng là phương thức đầu tư trong suốt sự nghiệp của tôi.

Ví dụ, tôi đã đơn giản hóa các yếu tố lựa chọn cổ phiếu thành định giá, chất lượng và thời cơ, đồng thời cũng đơn giản hóa tính cần thiết của thời cơ (không phải vì nó không quan trọng mà là vì rất khó nắm bắt), thế là vấn đề phức tạp lựa chọn cổ phiếu tôi đơn giản hóa bằng việc tìm "công ty tốt cổ phiếu rẻ". Sau đó, đối với tính chất từng ngành nghề, tận dụng các công cụ đơn giản như phân tích mô hình 5 áp lực cạnh tranh Michael Porter, phân tích Dupont, phân tích định giá, để tìm ra yếu tố mấu chốt trong việc quyết định thắng thua của ngành đó là gì, công ty như thế nào được coi là "công ty tốt", giá như thế nào là "rẻ".

Ví dụ đối với ngành ăn uống, lượng khách quen lớn, doanh thu cao, khách đánh giá cao thì chính là "công ty tốt", đối với ngành chuỗi cung ứng bán lẻ, số lượng cửa hàng ngày một nhiều, các khoản nợ phải thu thấp chính là "công ty tốt", đối với ngành sản xuất, thì quy mô to, chi phí giá thành thấp, hàng tồn kho thấp chính là công ty tốt".

Ngoài ra, tôi cũng cố thực hiện một số nguyên tắc đơn giản như:

Thứ nhất: Rẻ mới là đạo lý.

Thứ hai: Quyền định giá là sức cạnh tranh trọng yếu.

Công ty sức cạnh tranh trọng yếu có hai tiêu chuẩn: một là công ty không ngừng phát triển mở rộng, ví dụ thương hiệu MC Bonald và Starbucks, mấy chục năm trở lại đây họ không ngừng mở rộng thương hiệu ra toàn thế giới và gặt hái được nhiều thành công; hai là công ty mang tính "độc quyền" (người khác không sao chép được), họ có nguồn nguyên liệu "độc quyền", thương hiệu lớn, có bằng sáng chế và công nghệ riêng, có vị trí độc quyền trên thị trường v,v. Những điều này đều thể hiện cho quyền định giá của doanh nghiệp

Thứ ba: "Thắng binh tiên thắng nhi hậu cầu chiến, bại binh tiên chiến nhi hậu cầu thắng" (binh pháp Tôn Tử)

Câu nói của Tôn Tử có nghĩa là quân thắng trận là bên biết sáng tạo trước những điều kiện có thể, chuẩn bị cho chiến thắng rồi sau mới khai chiến; quân thua trận là bên chỉ nhắm vào khai chiến, trong giao tranh mới mò mẫm hi vọng may được phần thắng.

Mọi người luôn lo lắng rằng khi đã phân thắng bại rồi lúc ý đầu tư thì sẽ quá muộn, nhưng nhìn lại thì thấy công ty đó 10 năm trước là công ty hàng đầu, thì 10 năm sau vẫn là công ty hàng đầu. Trong 10 năm, sự phát triển của họ thật đáng kinh ngạc, ngành nào cũng như vậy. Tôi luôn nói đếm thì đếm mặt trăng, đừng đếm những ngôi sao, đếm những ngôi sao quá mệt mỏi, mà kết quả cũng khó chính xác, bởi vì nó quá khó.

Thứ tư: Mọi người từ bỏ, còn tôi ôm vào

Dù là Buffett, Soros hay Templeton, Carl Icahn, hầu hết những người chơi lớn trong giới đầu tư đều có khả năng tư duy ngược vượt trội. Thị trường cổ phiếu biến động thì dễ biến động mạnh, bất kỳ khái niệm, chủ đề dù là thật hay giả chỉ cần mới mẻ thì trong thời gian ngắn đều hot(người mua tăng đột biến) nhưng sau khi tăng thì việc giảm sâu là khó tránh khỏi. Vì vậy đối với người không nhanh nhẹn như tôi, thì câu nói "không a dua theo đám đông" vẫn là câu rất đúng đắn.

Kiên trì giữ vững lập trường

Trong cuốn "Điều đơn giản nhất trong đầu tư" có nhiều bài viết trước năm 2013, lúc đó chủ yếu nói về một vài công ty vừa và nhỏ. Nhìn lại những năm đã qua, thị trường vốn đã thay đổi rất nhiều, nhiều công ty được các nhà đầu tư tìm kiếm và tuyên truyền làm mọi người hoa mắt, thì thời đó đa số đều không thực hiện "lời hứa" ban đầu. Ngược lại một số doanh nghiệp lúc đó đang bị thị trường "chê", mô hình kinh doanh đơn giản, nhưng làm việc chăm chỉ, trong vài năm nay giá trị cổ phiếu của họ đạt mức cao kỉ lục, điều này cũng lần nữa khẳng định đầu tư giá trị mới là bạn của thời gian.

Có hơn 100 nhà quản lý quỹ công và hơn 20.000 người quản lý quỹ tư ở Trung Quốc, rất nhiều tổ chức thường vì áp lực thành tích trong thời gian ngắn mà thay đổi sự kiên trì giá trị lâu dài, chi phí dành cho đầu tư nghiên cứu của nhiều công ty công chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong tổng doanh thu của công ty. Giống như bệnh nhân khi đến bệnh viện công, khám hết hai ba trăm tệ, thì chỉ có mười mấy tệ là chi phí khám bác sĩ thu, về lâu dài, mô hình này sẽ không thể nào tạo ra giá trị cho khách hàng.

Chúng tôi hi vọng tạo ra một nền văn hóa giống như thư viện, đặt một bàn làm việc yên tĩnh trong thị trường vốn ồn ào, để những ai thực sự muốn đầu tư có thể ngồi nghiên cứu suy nghĩ để thực sự hiểu rõ bản chất của ngành nghề và công ty. Chúng tôi không tham lam, luôn nhấn mạnh vào các lựa chọn chiến lược, quan sát toàn diện, chú ý chiều rộng nhưng cũng không xem nhẹ chiều sâu.

Ngay từ lúc đầu tôi đã có khái niệm "làm cho ra làm, tìm hiểu kĩ càng, không được hời hợt", cẩn thận nghiên cứu lựa chọn từng mục tiêu một. Dù thị trường cổ phiếu Trung Quốc và Hồng Kông tổng có hơn 5500 cổ phiếu, nhưng lọt vào mắt chúng tôi chỉ có khoảng 100 nhà, bởi vì chỉ bằng cách tập trung hơn người khác thì mới có thể đứng cao hơn, nhìn xa hơn và nghiên cứu sâu hơn. Làm đầu tư giống như làm nhiều quen tay, theo đuổi "dĩ vô hậu nhập hữu gian" có thể "dĩ vô hậu nhập hữu gian" là bởi vì phù hợp với quy luật khách quan của sự vật, mà điều chúng ta muốn tìm chính là con đường phát triển của công ty và quy luật phát triển nội tại của ngành nghề.

Tóm lại, khi đã quyết định đầu tư thì phải luôn kiên định với:

Một là giá trị, bất luận là giá trị hiện tại hay khả nặng tạo ra giá trị tương lai;

Hai là chất lượng, chất lượng công ty và chất lượng kinh doanh, chất lượng dòng tiền;

Ba là sức cạnh tranh, không gian phát triển, sức thâm nhập thị trường và thị phần tăng cao;

Bốn là giá trị định giá có sức hấp dẫn.

Triều Anh