Từ lâu, trong dân gian thường dùng lá mơ như một loại rau sống ăn kèm với một số món như: thịt chó, thịt lợn luộc, nem thính, cá rán… Tuy nhiên, ngoài công dụng như một loại gia vị, mơ lông còn có tác dụng chữa bệnh.
Mơ lông hay còn gọi là Mơ tam thể, Mẫu cẩu đằng, Ngũ hương đằng, Thanh phong đằng, Ngưu bì đống, Mao hồ lô… có tên khoa học là Paederia tommentosa lour. Mơ lông là một loại dây leo, thường gặp ở bờ rào hay quấn quanh những thân cây khác, rất dễ trồng, thường mọc mạnh vào mùa hè - thu.
Lá mơ mỏng, mọc đối, hình trứng hoặc hình mũi mác, đáy lá tròn hoặc hình tim, mặt trên lá màu xanh, mặt dưới màu tím đỏ, cả hai mặt lá đều phủ một lớp lông nhung trắng, nhỏ mịn. Khi ta vò lá này thấy một mùi đặc biệt hôi hôi tanh tanh do trong lá chứa một loại tinh dầu có lưu huỳnh và ancaloit (paedrin).
Theo dược học cổ truyền, lá mơ lông vị đắng, chua chát, tính mát có tác dụng nhuận gan, giải nhiệt, mạnh tỳ vị, tiêu thực, sát khuẩn, chữa phong tê thấp, tẩy giun, giải độc… nhưng thông dụng nhất vẫn là chữa các bệnh về đường tiêu hóa.
Dưới đây là một số bài thuốc từ mơ lông mà dân gian vẫn thường dùng:
1. Mơ lông chữa kiết lỵ mới phát
Lấy một nắm lá mơ tươi lau sạch (bằng khăn sạch) thái nhỏ, đập vào một quả trứng gà trộn đều, lấy lá chuối bọc lại rồi nướng chín đều để ăn. Ăn ngày 3 lần và ăn liên tục vài ngày là khỏi.
Nếu bị chứng lỵ mới phát do đại tràng tích nhiệt thì lấy một nắm lá mơ và một nắm lá phèn đen, cả hai rửa sạch, nhúng qua nước sôi, vẩy khô, giã nát, vắt lấy nước cốt uống. Uống 2-3 lần.
2. Mơ lông chữa tiêu chảy do nóng
Nếu mắc chứng tiêu chảy do nhiệt với triệu chứng khát nhiều, phân khẳm, nước tiểu vàng, bụng đau quặn kèm theo đầy hơi, hậu môn nóng rát, có thể dùng lá mơ 16g, nụ sim 8g sắc cùng với 500ml nước còn 200ml, chia làm hai lần uống trong ngày.
3. Mơ lông chữa sôi bụng, ăn khó tiêu
Lấy một nắm lá mơ tươi ăn kèm trong bữa cơm hoặc giã nát vắt lấy nước uống, ăn như vậy trong khoảng 2-3 ngày là thấy kết quả.
4. Mơ lông chữa đau dạ dày
Lấy khoảng 20-30g lá mơ rửa sạch giã nát, vắt lấy nước uống 1 lần trong ngày. Sau nhiều ngày dùng như thế thì có hiệu quả.
5. Mơ lông chữa bí tiểu tiện
Nếu bị sỏi thận gây bí tiểu tiện, lấy rau mơ sắc uống ngày vài lần rất hiệu nghiệm.
6. Dùng mơ lông tẩy giun
Nếu bị nhiễm giun đũa thì lấy khoảng 50g lá mơ rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước cốt cho thêm một ít muối hòa tan rồi uống. Uống vào buổi sáng lúc đói, sau 2-3 ngày giun sẽ ra hết.
Nếu bị nhiễm giun kim thì cũng uống nước cốt lá mơ như trên, ngoài ra lấy khoảng 30g rau mơ (cả lá, ngọn), rửa sạch, giã nát rồi cho thêm vào 500ml nước sôi để nguội, dùng bơm thụt vào hậu môn trước khi đi ngủ khoảng 2-3 phút, giun sẽ bò ra.
7. Mơ lông chữa phong tê thấp
Uống: Lấy cả lá và dây, cắt nhỏ, mỗi đoạn chừng 1-2cm, sao vàng. Mỗi lần dùng 50g, sắc với 200ml nước, còn 100ml, chia đều, uống ba lần trong ngày, liên tục 10-15 ngày.
Dùng để xoa bóp: Cũng dùng cả lá và thân: thái nhỏ, phơi khô, sao vàng, ngâm trong rượu (trên 40 độ) lắc đều mỗi ngày. Xoa tại các vùng đau nhức.
8. Mơ lông chữa nhọt sau lưng
Dùng 50g dây mơ lông tươi sắc uống, bên ngoài lấy lá giã nát đắp.
9. Mơ lông chữa chứng cam tích trẻ em
Dùng rễ mơ lông 15-20g hầm với dạ dày lợn để ăn.
10. Mơ lông giải độc
Dùng rễ và dây mơ lông 100g, đậu xanh 30g sắc uống làm 3 lần, mỗi lần cách nhau 2-3 giờ.
Minh Phương
Theo tạp chí Sống Khỏe