Xông hơi ngay sau khi tập luyện là cách mà không ít người áp dụng. Vì sau khi tập, cơ thể nóng bừng, mồ hôi nhễ nhại.
Thông thường, tất cả các phòng xông hơi thường sẽ được làm nóng đến nhiệt độ từ 65 - 90oC để dùng sức nóng của nhiệt tác động đến cơ thể con người. Có kiểu xông hơi khô và xông hơi sử dụng nhiều hơi nước. Sự khác biệt giữa các hình thức xông hơi chính là ở phương pháp tạo ra nhiệt. Có những cách phổ biến sau đây để tạo ra hơi nóng:
Phòng tắm hơi: Nhiệt độ của các phòng tắm hơi này thường thấp, nhưng độ ẩm lại rất cao, có khi đến 100%, khiến phòng kín mịt mù hơi nước.
Dùng bếp than củi đốt: Bếp than củi đốt sẽ được sử dụng để làm nóng đá của phòng xông hơi. Nhiệt độ của các phòng xông hơi dạng này thường rất cao, nhưng độ ẩm lại rất thấp do vậy bạn thường có cảm giác nóng, khô khi tiếp xúc với loại xông hơi này.
Xông hơi nhờ sức nóng của dòng điện: Một máy làm nóng chạy bằng điện sẽ được gắn lên tường hoặc ở dưới sàn để làm nóng phòng. Nhiệt độ của các phòng loại này cũng sẽ cao và độ ẩm cũng sẽ thấp tương tự như loại dùng bếp than củi đốt.
Dùng tia hồng ngoại: Sóng ánh sáng từ các loại đèn đặc biệt sẽ được dùng để làm nóng cơ thể mà không cần làm nóng phòng. Các phòng xông hơi dùng tia hồng ngoại sẽ có nhiệt độ quanh khoảng 60oC.
Sau tập luyện, cơ thể đã mất nhiều nước nên xông hơi ngay sẽ mất nước nhiều hơn, dễ dẫn đến rối loạn điện giải.
Lợi ích của xông hơi
Xông hơi có nhiều lợi ích trong việc hỗ trợ điều trị một số bệnh thông thường và nhất là hồi phục, nâng cao sức khỏe.
Xông hơi là một phương pháp giải độc tự nhiên hiệu quả. Hơi nóng từ xông hơi làm giãn nở mạch máu dưới da, kích thích lưu thông khí huyết, thúc đẩy việc đào thải các chất độc tích tụ trong cơ thể theo đường mồ hôi. Đồng thời, khi xông hơi, lượng mồ hôi được bài tiết ra khá nhiều sẽ mang theo những chất độc từ quá trình trao đổi chất và hoạt động của cơ thể.
Xông hơi là một biện pháp giảm cân hiệu quả. Chỉ riêng xông hơi sẽ không giúp bạn giảm cân nhưng sẽ có ích nếu xông hơi là một phần trong kế hoạch giảm cân, phối hợp cùng chế độ ăn uống, luyện tập. Lượng cân nặng giảm đi trong khi xông hơi là khối lượng của nước thoát ra dưới dạng mồ hôi. Kèm theo mất nước sẽ mất đi một số muối khoáng, chất điện giải, đốt cháy được nhiều calo hơn.
Xông hơi có ảnh hưởng tích cực đến tim mạch. Thời gian tiếp xúc với nhiệt độ cao trong phòng xông hơi sẽ làm các mạch máu giãn nở và có tác dụng cải thiện tuần hoàn và giảm huyết áp. Những người bị đau cơ và đau khớp mạn tính do bệnh viêm khớp dạng thấp hoặc bệnh đau cơ do xơ hóa có thể sẽ thấy giảm đau và giảm mệt mỏi sau khi xông hơi.
Một số vận động viên còn dùng xông hơi như một cách để cải thiện thành tích và sức bền. Sau khi xông hơi, sức mạnh của cơ bắp và năng lượng sẽ tăng.
Xông hơi sau khi luyện tập thể thao sẽ giúp ích cho bạn nếu được tiến hành cẩn thận và đúng cách.
Bạn nên bắt đầu xông hơi trong một khoảng thời gian ngắn (5 phút) sau đó “nghe ngóng” xem cơ thể bạn cảm thấy như thế nào ngay sau khi xông hơi và trong suốt khoảng thời gian còn lại trong ngày. Nếu bạn cảm thấy thoải mái và không gặp vấn đề gì, bạn có thể tăng dần thời gian xông hơi.
Trong quá trình xông hơi, bất cứ khi nào bạn thấy mệt mỏi, nhức đầu hay bồn chồn, buồn nôn... hãy ngay lập tức bước ra khỏi phòng xông hơi, ngồi xuống chỗ mát, nghỉ ngơi và từ từ uống nước, có thể là nước lọc, nhưng tốt nhất là nước khoáng có bổ sung các chất điện giải.
Nguy cơ khi xông hơi
Mất nước và chất điện giải là nguy cơ lớn nhất khi xông hơi. Tất cả các dạng xông hơi sẽ làm cơ thể tiếp xúc với nhiệt độ cao. Khi cơ thể bị làm nóng quá mức, sẽ đổ mồ hôi. Đổ mồ hôi nhiều sẽ làm mất nước và mất các chất điện giải. Cơ thể sẽ rơi vào tình trạng mất nước nếu lượng nước mất đi nhiều hơn lượng nước nạp vào. Trung bình, mỗi người sẽ mất khoảng nửa lít mồ hôi sau khi ở trong phòng xông hơi (chừng 20 phút). Đặc biệt khi vừa tập luyện xong, cơ thể cũng thoát lượng nước lớn qua mồ hôi. Vì vậy xông hơi ngay sẽ làm cơ thể mất nhiều nước cùng lúc. Do vậy cần phải bổ sung nhiều nước trước khi xông hơi.
Để tránh mất nước cần uống nhiều nước và nắm rõ các dấu hiệu từ nhẹ đến trung bình của tình trạng mất nước, bao gồm: khô miệng, rất khát nước, đau đầu, chóng mặt, mê sảng nhẹ, không tiểu tiện như bình thường hoặc tiểu rất ít. Các loại nước nên uống khi xông hơi là nước lọc, nước khoáng, nước có bổ sung chất điện giải hoặc một ly trà gừng, trà chanh ấm.
Trường hợp cần hạn chế hoặc tránh xông hơi: Người lớn tuổi và người mắc các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, rối loạn tuần hoàn não, thiếu máu não, tiểu đường, bệnh thận và suy tim sẽ có nguy cơ bị mất nước cao hơn. Vì vậy cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi xông hơi. Trẻ em không nên xông hơi,vì cơ thể trẻ rất nhạy cảm với tình trạng mất nước và có thể gặp biến chứng do mất nước.
Huy Hùng (HLV thể hình)