Theo Y học cổ truyền, ho khan, ho khàn tiếng thuộc chứng phế âm hư. Người bệnh biểu hiện ho khan, có khi ngứa họng, mất tiếng ho ít đờm...
Phép trị chủ yếu bổ âm, mát phế, cầm ho… Người bệnh nên ăn một số món dưới đây để hỗ trợ điều trị:
Canh rau tần ô (cải cúc): rau tần ô, thịt lợn, phổi lợn băm chung với hành, gừng, rau mùi, thơm, tiêu, gia vị vừa đủ, nấu ăn. Thịt lợn, phổi lợn bổ khí dưỡng huyết trị ho hen lâu ngày, ho ra máu. Rau tần ô kiện tỳ vị, tiêu đờm, giáng hỏa ích âm, tiêu viêm. Hành, gừng khai vị giải ngoại tà, tiêu đàm cầm ho, gia vị gừng hành rau thơm kiện tỳ thông phế. Công dụng: trị chứng phế âm hư, ho khan, ho cơn, ho tức ngực rất hiệu quả.
Canh bí đao thịt vịt: bí đao, thịt vịt, gừng, hành mùi, gia vị vừa đủ, nấu canh ăn. Bí đao thanh phế mát vị, sinh tân, hóa đờm, lợi đại tiểu tiện. Thịt vịt bổ dưỡng, thanh nhiệt dưỡng âm, lợi tiểu, tiêu thũng, giải độc. Hành, mùi vị cay thơm kiện tỳ khai vị tiêu đờm, thông phế. Công dụng: ngon bổ mát phòng trị chứng phế âm hư, ho khan ho đàm rất hiệu nghiệm.
Canh bầu nấu tép: quả bầu, tép tươi, rau mùi, hành, gừng, gia vị vừa đủ, nấu canh ăn. Bầu thanh nhiệt, giải độc, nhuận táo
chữa ho viêm họng phế vị nhiệt. Tép bổ khí dưỡng huyết, bổ chính khử tà. Rau mùi, hành, gừng, kiện tỳ thông phế khai vị giúp ăn ngon. Công dụng: ngon bổ mát, trị chứng phế nhiệt ho khan, viêm họng, đại tiện táo khó rất hiệu quả.
Canh cua đồng mồng tơi: thịt cua đồng, rau mồng tơi, rau đay, mướp hương, gia vị vừa đủ, nấu canh ăn. Thịt cua bổ thông huyết, tán hư,
chữa ho đàm ứ, ho tức ngực. Mồng tơi nhuận tràng, sinh tân, mát huyết. Mướp, rau đay thanh nhiệt, tiêu đàm, nhuận táo. Tác dụng bổ âm mát phế vị, trị chứng phế nhiệt âm hư, ho khan, ho tức ngực rất tốt.
Canh ngao rau cải: ngao luộc lấy thịt, rau cải bẹ trắng, gừng, gia vị vừa đủ, nấu canh ăn. Thịt ngao tư âm, dưỡng huyết, lợi thủy, hóa đờm. Cải bẹ trắng thanh nhiệt, dưỡng âm, kiện tỳ tiêu đàm, lợi tiểu tiện. Gừng, tiêu gia vị kiện tỳ khai vị, hóa đờm thông phế. Công dụng bổ máu, thanh nhiệt sinh tân mát phế, hóa đàm trị chứng ho phế âm hư khan viêm họng rất hiệu quả.
Lẩu cá trôi: thịt cá trôi, cà chua, dứa, cải cúc, cải xoong, hành, rau thơm, gừng, gia vị vừa đủ, nấu ăn. Cá trôi ích khí dưỡng huyết, kiện cân cốt, hoạt huyết, hành khí, trục thủy, lợi thấp. Dứa thanh nhiệt, sinh tân, tiêu thực, lợi tiểu, giải độc. Cà chua mát huyết, thanh nhiệt dưỡng âm, giúp thanh nhiệt, sinh tân tiêu thực khai vị kích thích tiêu hóa. Cải cúc, cải xoong, kiện tỳ vị, tiêu đờm, thanh hỏa,
chữa ho lâu ngày. Gừng, hành gia vị kiện tỳ khai vị giúp ăn ngon.
Lương y Minh Phúc