Theo Đông Y cây Phật thủ Quả có vị cay, chua và đắng, tính ấm; có tác dụng hành khí chỉ thống, kiện vị, hoá đàm. Thường dùng trị, Trướng đầy bụng, đau dạ dày. Chán ăn, nôn mửa, Ho dai dẳng có nhiều đờm.
1.Hình ảnh Cây Phật thủ có tên khoa học: Citrus medica L. var. sarcodactylis (Noot.) Swingle, thuộc họ Cam - Rutaceae.
![Hình ảnh Cây Phật thủ có tên khoa học: Citrus medica L. var. sarcodactylis (Noot.) Swingle, thuộc họ Cam - Rutaceae.]()
Quả phật thủ dùng ăn tươi, làm mứt, nấu chè giống bưởi. Loại quả này thường có mặt trong mâm ngũ quả trên bàn thờ ngày Tết của người Việt ở miền Bắc, miền Trung và miền Nam. Nhưng cần lưu ý trong những ngày Tết bởi vì có rất nhiều người giả mạo loại quả này.Cây Phật thủ có tên khoa học: Citrus medica L. var. sarcodactylis (Noot.) Swingle, thuộc họ Cam - Rutaceae.
Mô tả: Cây bụi hay cây gỗ nhỏ, cao 3-4m, có gai. Lá hình trứng, chóp hơi tròn, có khi lõm, gốc thuôn, cuống ngắn. Hoa trắng. Quả dài, vỏ màu vàng sẫm, có nhiều múi chạy dài theo quả, phía ngọn tách ra trông như những ngón tay chụm lại; cùi dày đặc, giòn và có mùi thơm phức.
Cây ra hoa đầu mùa hạ, quả chín vào mùa đông.
2.Thông tin mô tả Công dụng và tác dụng, bài Thu*c cách dùng Dược Liệu Phật thủ
Bộ phận dùng: Quả - Fructus Citri Sarcodactylis, thường là Phật thủ (Tay Phật). Hoa, lá và rễ cũng được dùng.
Nơi sống và thu hái: Là cây trồng lấy quả dùng trang trí mâm quả ngày tết. Thu hái quả vào mùa thu đông khi quả chuyển sang màu vàng. Thái dọc thành từng miếng một rồi phơi hay sấy khô. Thu hái rễ vào mùa thu. Lá thu hái quanh năm.
Thành phần hoá học: Trong Phật thủ có tinh dầu và một flavonoid, gọi là hesperidin. Vỏ quả chứa tinh dầu. Vỏ quả trong chứa limettin, ngoài ra còn diosmin và hesperidin.
Tính vị, tác dụng: Quả có vị cay, chua và đắng, tính ấm; có tác dụng hành khí chỉ thống, kiện vị, hoá đàm.
Công dụng, chỉ định và phối hợp:
Dùng trị:
1. Trướng đầy bụng, đau dạ dày.
2. Chán ăn, nôn mửa;
3. Ho dai dẳng có nhiều đờm.
Cách dùng: Cũng sử dụng như Thanh yên.
Liều dùng 3-10g cùi quả khô, dạng Thu*c sắc hoặc dùng quả ngâm rượu uống.
Đơn Thu*c:
1. Viêm dạy dày mạn tính, đau dây thần kinh bụng: Dùng quả tươi 10-15g (hoặc 6g khô) ngâm trong nước sôi uống thay trà.
2. Ho có đờm, viêm khí quản mạn tính: Nhai cùi cả vỏ với nước; hoặc phối hợp với Bán hạ (đã xử lý với gừng), mỗi vị 6g, sắc uống, pha thêm đường kính uống.
Cũng như Thanh yên, ta có thể dùng hoa, lá và rễ thay thế khi không có quả.