Theo y học cổ truyền, dược liệu Sẻn gai Vị cay, hơi đắng, tính ấm; có tác dụng ôn trung lý khí, khư phong trừ thấp, hoạt huyết, giảm đau. Thường dùng trị đau răng, đau bụng lạnh dạ; dạ dày ruột bị rối loạn, bệnh giun đũa, cảm mạo đau đầu, ho suyễn do phong hàn, phong thấp đau nhức khớp, rắn độc cắn. lá dùng ngoài trị đòn ngã sưng đau, ung thũng sang độc, mẩn ngứa ngoài da.
Thông tin mô tả chi tiết cây dược liệu Sẻn gai
Sẻn gai - Zanthoxylum armatum DC., (Z. alatum Roxb.), thuộc họ Cam - Rutaceae.
Mô tả: Cây gỗ nhỏ cao 4m; thân to 20cm; gai thẳng, dẹp. Lá có sống lá, có cánh rộng 2mm, mang 3-5(-7) lá chét thon, dài đến 13cm, không lông, mép có răng nằm, mặt dưới có tuyến nhỏ và nâu lúc khô. Cụm hoa ở phần nhánh già, cao 4-7cm; hoa trăng trắng, lá đài 5, hoa cái có nhị lép, bầu 2-5 lá noãn. Quả dài 1 hạt tròn, đỏ, có tuyến to, to 4-5mm; mảnh 2; hạt đen chói.
Bộ phận dùng: Rễ, thân, quả, hạt, vỏ thân, lá - Radix, Caulis, Fructus, Semen, Cortex et Folium Zanthoxyli Armati.
Nơi sống và thu hái: Loài của Trung Quốc, Việt Nam. Ở nước ta, chỉ gặp ở dọc suối lớn ở độ cao 1300m của tình Lào Cai. Thu hái quả chín vào mùa thu, loại bỏ tạp chất, phơi trong râm.
Tính vị, tác dụng: Vị cay, hơi đắng, tính ấm; có tác dụng ôn trung lý khí, khư phong trừ thấp, hoạt huyết, giảm đau.
Công dụng, chỉ định và phối hợp: Thường dùng trị đau răng, đau bụng lạnh dạ; dạ dày ruột bị rối loạn, bệnh giun đũa, cảm mạo đau đầu, ho suyễn do phong hàn, phong thấp đau nhức khớp, rắn độc cắn. lá dùng ngoài trị đòn ngã sưng đau, ung thũng sang độc, mẩn ngứa ngoài da. Liều dùng: 6-10g, dạng Thu*c sắc.