Nguy cơ đột quỵ mùa nắng nóng ở người cao tuổi

Một tuần nay, các con thay phiên nhau chăm sóc ông Nguyễn Văn Trung, 69 tuổi, TP HCM. Ngoài việc chuẩn bị cơm nước, con cháu dìu ông tập đi, xoa bóp chân tay vì ông Trung mất cân bằng cơ thể, đi đứng không vững. Giữa tháng 4, vào ngày TP HCM nắng nóng, trong lúc đang đi bộ lên cầu thang, huyết áp tăng cao khiến ông ngã quỵ. May mắn, con trai ở nhà làm việc online theo chủ trương giãn cách xã hội do dịch Covid-19 nên kịp thời đưa ông tới bệnh viện cấp cứu.  

Theo bác sĩ Vũ Trí Thanh, Phó trưởng cơ sở 2, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM, mỗi năm Việt Nam có hơn 230.000 người bị đột quỵ, một nửa trong số này Tu vong, tuổi càng lớn nguy cơ mắc đột quỵ càng cao. Nguyên nhân phổ biến do sử dụng rượu bia, hút Thu*c lá lâu năm, sốc nhiệt hoặc có sẵn các bệnh nền như  đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, bệnh lý tim mạch... 

Với trường hợp ông Trung, bác sĩ Thanh nhận định bệnh nhân mắc huyết áp cao, chứng bệnh phổ biến ở người cao tuổi, có thể gây ra bệnh về mạch máu, tim, não và đột quỵ. Ngoài ra, thời tiết thay đổi khiến cơ thể người lớn tuổi dễ sốc nhiệt, mất nước, máu đậm đặc hơn và tạo cục máu đông, gây hiện tượng đột quỵ nhồi máu não (chiếm khoảng 80% trường hợp đột quỵ hiện nay).  

Từ ngày bị đột quỵ, ông Trung ý thức thêm về việc chăm sóc cơ thể. Ông chú tâm đọc báo, nghe đài, xem ti vi các chương trình bảo vệ sức khỏe người cao tuổi, đặc biệt quan tâm tới chế độ ăn của người Nhật. Theo ông Trung, từ lâu, người Nhật nổi tiếng với tuổi thọ cao, ít bệnh tật, số người đột quỵ ở đất nước này giảm 85% từ năm 1960 đến nay.

Nhật Bản là nước tầm soát đột quỵ tốt bởi giới y tế chú trọng tuyên truyền cho người dân về mức độ nguy hiểm, cách phòng tránh bệnh. Ngoài việc thăm khám sức khỏe định kỳ, họ đề cao chế độ dinh dưỡng, lối sống khoa học.

Người dân đất nước 126 triệu dân chú trọng bữa sáng để duy trì năng lượng cho một ngày học tập, làm việc. Họ có xu hướng chế biến món ăn đơn giản, ít mỡ, đường, muối, chú trọng lựa chọn thực phẩm tươi sống, chuẩn bị nhiều món với lượng nhỏ bởi quan niệm không nên ăn quá no. 

Bữa sáng tiêu chuẩn của người dân xứ hoa anh đào gồm cơm, cá, súp miso, đậu nành lên men (natto) và nhiều thực phẩm bổ dưỡng theo mùa. Giống như phở Việt Nam, truyền thống ăn sáng với Natto đã song hành cùng bao thế hệ người dân xứ hoa anh đào. Những gánh hàng rong Natto cất tiếng rao mỗi sớm từ thời Edo, trước khi trở thành món ăn sáng không thể thiếu. 

Natto là một loại đậu lên men hương vị cay nồng, dồi dào protein, sắt, vitamin và chất xơ... chỉ cần trộn với cơm nóng, người Nhật có ngay bữa sáng bổ dưỡng. Trung tâm Ung thư Quốc gia Nhật Bản đã theo dõi 90.000 người độ tuổi 45-74 suốt 15 năm để phát hiện ra rằng, ăn 50g Natto mỗi ngày giảm 10% nguy cơ Tu vong và đột quỵ. Giáo sư Hiroyuki từng săn lùng 200 thực phẩm ngừa đột quỵ nổi tiếng thế giới, song không tìm thấy loại nào an toàn và vượt trội hơn Natto.

Đại học Gifu (Nhật Bản) cũng từng nghiên cứu về món natto, trên 29.000 người trong 16 năm. Kết quả cho thấy, những người ăn nhiều natto nhất (khoảng 7g mỗi ngày hoặc 35g mỗi tuần) giảm 32% nguy cơ tai biến so với nhóm hầu như không ăn. Nattokinase hấp thụ vào máu sẽ góp phần làm tan cục máu đông, làm sạch lòng mạch, cải thiện lưu lượng máu, giảm nguy cơ cao huyết áp, đột quỵ, nhồi nháu cơ tim.

Ông Trung muốn bổ sung món natto vào thực đơn ăn uống của mình nhưng ở Việt Nam thì tương đối khó tìm mua món Natto. Vì vậy, Ông chủ động tìm hiểu về các sản phẩm bảo vệ sức khỏe có chứa Nattokinase có nguồn gốc rõ ràng, có chứng nhận của Hiệp hội Nattokinase Nhật Bản (JNKA) để sử dụng và phòng ngừa đột quỵ. Hoạt chất khi dung nạp vào cơ thể sẽ hấp thụ vào máu sẽ góp phần làm tan cục máu đông, làm sạch lòng mạch, cải thiện lưu lượng máu, giảm nguy cơ cao huyết áp, đột quỵ, nhồi nháu cơ tim. 

Không chỉ áp dụng với bản thân, ông cũng truyền đạt kiến thức cho các con đang ở độ tuổi trung niên, đối tượng có nguy cơ mắc đột quỵ cao vì thường làm việc với áp lực cao và thực tế số người trẻ mắc bệnh tăng gần 50% trong vòng 12 năm qua.   

Để phòng đột quỵ mùa nóng, ngoài chế độ ăn uống khoa học, ngủ đúng giờ, vào những đợt cao điểm nắng nóng, khi nhiệt độ ngoài trời tăng cao, người cao tuổi nên hạn chế ra ngoài đường, nhất là những lúc nắng gắt, buổi trưa đứng nắng. Người dân có thể tìm hiểu, lựa chọn sản phẩm chứa Nattokinase góp phần phòng ngừa đột quỵ. Hiện tại, Dược Hậu Giang là doanh nghiệp có sản phẩm chứa hoạt chất Nattokinase tại Việt Nam, có đóng dấu logo của JNKA như một chứng nhận về chất lượng, nguồn gốc sản phẩm. 

Ngọc Thi