Hà Nội-Cụ ông 81 tuổi ở Bắc Từ Liêm, bị đột quỵ, liệt nửa người, người nhà không đưa đi khám vì sợ dịch bệnh, một ngày sau đến viện thì không thể phục hồi.
Bệnh nhân được đưa vào bệnh viện trung ương quân đội 108 cấp cứu ngày 9/12. bác sĩ phạm văn cường (trung tâm đột quỵ não) cho biết khi nhập viện, bệnh nhân liệt hoàn toàn nửa người phải, không nói được, rối loạn ý thức. hình ảnh chụp ct sọ não phát hiện ông cụ bị đột quỵ nhồi máu não, tắc động mạch cảnh trong bên trái. bệnh nhân đến viện muộn, đột quỵ quá 24 giờ nên nhồi máu não rộng, phần lớn nhu mô não bán cầu trái bị hoại tử, không thể phục hồi.
"Đây là điều đáng tiếc khi bệnh nhân bỏ lỡ 'thời gian vàng' điều trị do lo ngại dịch bệnh", bác sĩ nói. "Nếu người bệnh đến viện ngay lập tức thì có thể can thiệp bằng Thu*c hoặc dụng cụ cơ học để tái thông động mạch, phục hồi chức năng".
Bác sĩ nhận định do lo ngại lây nhiễm covid-19 tại bệnh viện, nên nhiều trường hợp biết mình đã bị đột quỵ nhưng vẫn cố gắng ở nhà tự tìm uống thu*c, nghỉ ngơi mong hồi phục. một số bệnh nhân và người nhà không nhận diện được các dấu hiệu yếu liệt nửa người, tê tay chân, nói khó, méo miệng... là đột quỵ, nhầm lẫn với trúng gió, suy nhược cơ thể nên không đi viện.
Đột quỵ thường diễn tiến nhanh. nếu không được cấp cứu kịp thời trong 4-6 giờ đầu sau khi khởi phát thì người bị đột quỵ có thể khó qua khỏi hoặc để lại di chứng. ngược lại, nếu được cứu trong thời gian vàng bằng thu*c tan máu đông hoặc can thiệp nội mạch dsa, người bệnh sẽ có cơ hội phục hồi. cứ mỗi 15 phút điều trị sớm sẽ giúp bệnh nhân đột quỵ giảm 4% nguy cơ t* vong, tăng 4% cơ hội sống sót.
Nếu xử trí trễ, cứ mỗi giây đột quỵ trôi qua sẽ có khoảng 32.000 tế bào não mất đi, mỗi phút có khoảng hai triệu tế bào não không thể phục hồi và mỗi giờ mất đi 3,6 năm tuổi thọ. người bệnh có thể phải đối mặt với nhiều di chứng nặng nề như liệt thân, run tay, quên ngôn ngữ, mất khả năng lao động, mất khả năng sinh tồn, sinh hoạt phụ thuộc người thân.
Đột quỵ nhồi máu não còn gọi tai biến mạch máu não, là tình trạng máu cung cấp cho một phần não bị gián đoạn hoặc giảm nặng khiến vùng não đó bị thiếu oxy và dinh dưỡng. chỉ trong vòng vài phút thiếu máu, thiếu oxy, tế bào não sẽ ch*t.
Nhồi máu não do nhiều nguyên nhân như rối loạn nhịp tim, bệnh lý đông máu, hẹp mạch máu... Những nguyên nhân này có thể đến từ các yếu tố nguy cơ như hút Thu*c lá, tiểu đường, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp... Bác sĩ khuyến cáo nếu có bất kỳ triệu chứng méo miệng, tê yếu chân tay nửa người hoặc toàn thân, hãy nhập viện cấp cứu càng sớm càng tốt. Không nên để người bệnh nằm nghỉ hay thực hiện theo các hướng dẫn lan truyền trên mạng như chích máu đầu ngón tay, nặn chanh vào miệng... làm kéo dài thời gian nhập viện.
Để phòng bệnh, người dân nên có lối sống lành mạnh, không hút Thu*c lá hay uống rượu bia, tập thể dục thường xuyên. Bệnh nhân đái tháo đường, tăng huyết áp hay rối loạn lipid máu... cần lưu ý các triệu chứng để phát hiện bệnh và điều trị kịp thời.
Để giúp nhận biết và cứu sống người bị đột quỵ, mọi người có thể nhớ nhanh "ba dấu hiệu, một quy tắc vàng" bằng từ F.A.S.T gồm:
- F (Face - Khuôn mặt): đột ngột bị thay đổi như miệng méo lệch sang một bên, liệt mặt, trong trường hợp này hãy bảo người đó cười và quan sát nét mặt.
- A (Arms - Tay/chân): đột ngột bị tê yếu chân tay hoặc liệt chân tay, trong trường hợp này hãy bảo người đó giơ hai tay/chân lên và so sánh hai bên tay/chân.
- S (Speech - Giọng nói): đột ngột bị nói khó, nói ú ớ không rõ lời; trong trường hợp này hãy bảo người đó nói một vài từ và lắng nghe.
- T (Time - Thời gian): khi phát hiện một người có ba dấu hiệu trên, cần chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất có đủ điều kiện cấp cứu đột quỵ.
Thúy Quỳnh