Đục thủy tinh thể - Những thông tin về cách điều trị, các xét nghiệm, quy trình mổ đục thủy tinh thể. Chi phí và nguy cơ biến chứng của ca phẫu thuật.
Điều trị đục thủy tinh thể như thế nào
Nếu mắt chỉ bị mờ một chút thì có thể bạn chỉ cần thay một cặp kính khác là được. Tuy nhiên, nếu sau khi thay kính mà bạn vẫn gặp khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày thì bạn cần phẫu thuật.
Với phẫu thuật này, phần thủy tinh thể bị đục sẽ được lấy ra và thay thế bằng một loại kính nhân tạo trong suốt đặt trong mắt (còn gọi là kính nội nhãn, viết tắt là IOL). Bác sĩ mắt sẽ trao đổi với bạn về quy trình phẫu thuật, những việc cần chuẩn bị trước và sau phẫu thuật, các lợi ích và những tai biến có thể xảy ra trong cuộc mổ, chi phí, cũng như những thông tin quan trọng khác.
Sau phẫu thuật, bạn không cần phải nằm viện mà có thể về nhà và được theo dõi như một bệnh nhân khám ngoại trú.
Trước phẫu thuật, bạn sẽ được làm siêu âm A để đo chiều dài trục nhãn cầu và đo khúc xạ giác mạc để lấy các chỉ số về độ cong giác mạc. Những thông số này sẽ giúp bác sĩ nhãn khoa chọn loại kính nội nhãn phù hợp với bạn. Sau đó, bạn sẽ trao đổi với bác sĩ về các lựa chọn của mình.
Dù cho bạn đã từng trải qua phẫu thuật LASIK hoặc các phẫu thuật khúc xạ với loại tia Laser khác thì có thể bạn vẫn sẽ cần phẫu thuật đục thủy tinh thể. Nếu được, bạn nên cung cấp cho bác sĩ biết về độ khúc xạ trước đây của bạn. Thông tin này sẽ giúp bác sĩ tính công suất kính nội nhãn được chính xác hơn, vì phẫu thuật khúc xạ thường sẽ gây khó khăn cho các bác sĩ về việc tính công suất kính.
Thu*c và phẫu thuật
Trước phẫu thuật, bạn cần cho bác sĩ biết tất cả các Thu*c và cả các loại Thu*c bổ mà bạn đang dùng. Nếu gần đây bạn đang dùng hoặc đã từng dùng qua loại Thu*c Ức chế Alpha, như Flomax, Hytrin, Cadura hoặc Uroxatral, để điều trị các vấn đề về tiền liệt tuyến thì bạn nên kể ra vì những loại Thu*c này sẽ làm cho con ngươi (đồng tử) của bạn khó dãn lớn trong cuộc mổ. Và điều này sẽ làm cho các biến chứng có thể xảy ra. Khi bác sĩ biết bạn đang sử dụng những Thu*c này, bác sĩ sẽ điều chỉnh kĩ thuật mổ phù hợp để cuộc phẫu thuật được thành công. Nếu bạn có đang sử dụng loại Thu*c an thần nào đó thì bạn cũng nên nói cho bác sĩ biết.
Để làm giảm nguy cơ nhiễm trùng sau phẫu thuật, bác sĩ nhãn khoa có thể sẽ cho bạn dùng Thu*c nhỏ mắt có chứa kháng sinh trước cuộc mổ một hoặc hai ngày.
Quy trình phẫu thuật Đục thủy tinh thể
Phẫu thuật nhuyễn hóa thủy tinh thể (hay còn gọi là phẫu thuật Phaco) là loại phẫu thuật phổ biến nhất để lấy thủy tinh thể bị đục ra ngoài. Bác sĩ sẽ tạo một đường rạch nhỏ ở rìa giác mạc (ngay viền của tròng đen) và đưa vào trong mắt một dụng cụ cực nhỏ có tác dụng phát ra sóng siêu âm tần số cao để làm vỡ phần thủy tinh thể bị đục rồi sau đó hút ra.
Sau đó, bác sĩ sẽ đặt vào trong mắt một loại kính nội nhãn (IOL) làm từ chất liệu dẻo, silicone, hoặc acrylic. Kính mới này sẽ thay thế thủy tinh thể giúp ánh sáng truyền vào và hội tụ trên võng mạc. Nó sẽ nằm vĩnh viễn trong mắt bạn. Hầu hết trường hợp, kính sẽ được đặt phía sau mống mắt (sau con ngươi) nhưng đôi khi cũng có trường hợp đặc biệt phải đặt kính nằm trước mống mắt. Đa số các trường hợp vết mổ sẽ tự lành, hiếm khi phải dùng đến chỉ khâu. Sau khi mổ xong, mắt bạn sẽ được băng lại.
Bạn sẽ nghỉ ngơi tại bệnh viện một thời gian ngắn và băng mắt khi ra về do đó cần có người nhà đi theo để giúp đỡ.
Việc nhỏ mắt trong giai đoạn hậu phẫu đúng theo chỉ định bác sĩ là rất quan trọng vì nó giúp làm lành vết mổ. Bạn cũng cần phải bảo vệ mắt bằng cách đeo kính bảo hộ khi ngủ và đeo kính râm bảo hộ đặc biệt khi ra nắng. Luôn nhớ là không được dụi vào mắt.
Trong tuần đầu tiên sau mổ, bạn phải tránh các hoạt động gắng sức như tập thể dục, gập người hoặc nâng vật nặng (trên 11kg). Bạn cũng cần tránh không để nước hoặc bụi bặm dây vào mắt vì sẽ dễ gây nhiễm trùng.
Có thể mắt sẽ bị mờ trong vài ngày đến vài tuần đầu. Nếu bạn thấy đau hoặc không còn nhìn thấy gì thì phải liên hệ ngay với bác sĩ mắt của bạn.
Các nguy cơ và biến chứng của phẫu thuật
Cũng như các cuộc mổ khác khác, phẫu thuật đục thủy tinh thể cũng có thể có những biến chứng, bao gồm:
Trong một số trường hợp, bao của thủy tinh thể tự nhiên (được giữ lại sau cuộc mổ để giữ IOL đặt vào) sẽ bị đục dần sau vài tháng hoặc vài năm gọi là “đục bao sau”. Hiện tượng này sẽ làm mắt bạn mờ dần đi, nhưng có thể điều trị được bằng tia laser giúp làm mất đi phần bị đục. Quy trình này được gọi là chiếu laser bao sau. Phương pháp này chỉ mất vài phút và có thể nhìn lại bình thường ngay sau đó.
Hầu hết những người có đeo kính đọc sách để nhìn gần trước mổ thì sau mổ vẫn cần đeo tiếp kính. Trong một số trường hợp, bạn cũng cần đến kính nhìn xa. Nếu bạn chọn đặt loại kính nội nhãn đa tiêu cự, hay còn gọi là loại IOL điều tiết, thì bạn sẽ giảm hoặc đôi khi loại bỏ được hoàn toàn sự lệ thuộc kính.
Tại Việt Nam, bảo hiểm y tế có chi trả cho việc
mổ đục thủy tinh thể. Tuy nhiên, bạn sẽ phải trả thêm một phần nếu bạn có nhu cầu dùng loại kính nội nhãn đặc biệt thay vì dùng loại kính tiêu chuẩn, hoặc khi bạn có nhu cầu
mổ đục thủy tinh thể sớm, lúc mà thị lực chưa sụt đến mức chỉ định mổ như trong điều khoản của bảo hiểm. Vì vậy bạn cần trao đổi với bác sĩ nhãn khoa của mình nếu bạn thuộc trường hợp cần
mổ đục thủy tinh thể sớm.
Kính nội nhãn IOL trong phẫu thuật Đục thủy tinh thể
Ngày xưa, khi kính nội nhãn chưa ra đời, người ta thường phải đeo kính gọng rất dày hoặc kính áp tròng loại đặc biệt sau cuộc mổ. Ngày nay, với các loại kính nội nhãn khác nhau được đặt vào trong mắt thay thế cho thủy tinh thể tự nhiên, thị lực sau mổ đã cải thiện đáng kể. Hãy trao đổi với bác sĩ các chọn lựa về loại kính nội nhãn sao cho thật phù hợp với nhu cầu thị lực trong cuộc sống hàng ngày của bạn.
Kính nội nhãn IOL hoạt động như thế nào
Tương tự cách hoạt động của thủy tinh thể tự nhiên, kính nội nhãn có tác dụng hội tụ luồng ánh sáng (đi từ giác mạc vào) lên võng mạc của bạn (màng thần kinh nhạy cảm nằm ở đáy mắt giúp truyền thông tin đi vào thần kinh thị giác và lên não). Hầu hết IOL đều được làm từ chất liệu mềm dẻo, có thể gập lại được còn khoảng một phần ba kích cỡ bình thường. Giống như kính gọng, IOL được tính công suất để đem lại cho bạn một thị lực tối ưu.
Loại kính nào thì phù hợp với bạn
Trước phẫu thuật, bạn sẽ được làm các test chẩn đoán hình ảnh và trao đổi với bác sĩ về việc chọn loại IOL nào phù hợp nhất cho mình (tùy theo bạn có muốn sau mổ bạn đeo thêm kính gọng mỗi khi đọc sách hoặc nhìn gần hay không).
-
-
-
Các loại kính nội nhãn
Đây là loại kính thông dụng nhất trong nhiều thập kỷ qua.
Kính được tính công suất sao cho bạn đạt được thị lực tối ưu ở một cự ly nhất định: gần, trung gian hoặc xa.
-
-
-
Kính đa tiêu cự (kính điều tiết)
Loại kính này giúp giảm hoặc bỏ được việc phải đeo kính gọng hoặc kính áp tròng sau mổ.
Kính đa tiêu cự được thiết kế với hàng loạt các vòng hay các vùng tiêu cự liên tiếp nhau. Tùy vào ánh sáng hội tụ vào vùng nào mà bạn có thể sẽ thấy được rõ cả vật ở xa hay vật ở gần.
-
-
-
Những cân nhắc khi chọn kính đa tiêu cự
-
-
-
Toric IOL dành cho người loạn thị
Đây là loại IOL đơn tiêu cự được thiết kế có điều chỉnh độ loạn sẵn trên kính.
Loạn thị: là tình trạng hình ảnh bị méo hoặc mờ khi nhìn vật ở xa hoặc gần. Khi bị loạn thị, bề mặt giác mạc (phần trong suốt nằm trước tròng đen) không được tròn và đều như quả bóng đá, mà lại cong như quả bóng bầu dục. Những người bị loạn thị độ cao thường sẽ hài lòng nhất với kính Toric IOLs.
-
IOLs có tác dụng lọc sẽ giúp bảo vệ võng mạc tránh các tia cực tím và các bức xạ ánh sáng có khả năng gây hại khác. Bác sĩ sẽ chọn loại kính lọc tia phù hợp với nhu cầu cụ thể trên từng bệnh nhân.
Những lưu ý quan trọng khác về đặt kính
Có những trường hợp, khi đã hồi phục hoàn toàn sau cuộc phẫu thuật, một số người có thể sẽ cần điều chỉnh kính thêm để đạt thị lực tốt nhất. Bác sĩ nhãn khoa có thể sẽ đề xuất một cuộc mổ bổ sung để thay IOL sang loại khác, đặt thêm một IOL khác vào, hoặc tạo đường rạch vùng rìa giác mạc. Trong một số trường hợp, bạn còn có thể được đề xuất phẫu thuật khúc xạ bổ sung thêm sau
mổ đục thủy tinh thể.
Những người đã từng mổ khúc xạ ví dụ như LASIK thì sẽ cần được tính toán công suất IOLs cẩn thận trước mổ vì cuộc mổ khúc xạ trước đây sẽ ảnh hưởng đến.
Xem thêm
Đục thủy tinh thể là gì - Triệu chứng của đục thủy tinh thể
Tài liệu tham khảo
http://www.geteyesmart.org/eyesmart/diseases/cataracts/index.cfm