Sốc phản vệ là mức độ nặng nhất của phản vệ do đột ngột giãn toàn bộ hệ thống mạch và co thắt phế quản có thể gây Tu vong trong vòng 1 vài phút. Dưới đây là hướng dẫn về chẩn đoán và xử trí phản vệ theo thông tư số 51/2017/TT-BYT:
Phản vệ là một phản ứng dị ứng, có thể xuất hiện ngay lập tức từ vài giây, vài phút đến vài giờ sau khi cơ thể tiếp xúc với dị nguyên gây ra các bệnh cảnh lâm sàng khác nhau, có thể nghiêm trọng dẫn đến Tu vong nhanh chóng.
Theo thông tư 51, adrenalin là Thu*c thiết yếu, quan trọng hàng đầu, sẵn có để sử dụng cấp cứu phản vệ. bác sĩ, nhân viên y tế phải nắm vững kiến thức và thực hành được cấp cứu phản vệ theo phác đồ.
![]()
Sơ đồ tóm tắt về chẩn đoán và xử trí phản vệ (Ảnh: Họa sĩ Tuấn Thắng).
![]()
Sơ đồ chẩn đoán và xử trí phản vệ (Ảnh: Họa sĩ Tuấn Thắng).
Thông tư quy định rõ, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, bác sĩ, nhân viên y tế phải đảm bảo các nguyên tắc dự phòng phản vệ: Chỉ định đường dùng Thu*c phù hợp nhất, chỉ tiêm khi không sử dụng được đường dùng khác.
Không phải thử phản ứng cho tất cả Thu*c trừ trường hợp có chỉ định của bác sĩ.
Không được kê đơn Thu*c, chỉ định dùng Thu*c hoặc dị nguyên đã biết rõ gây phản vệ cho người bệnh. trường hợp không có Thu*c thay thế phù hợp mà cần dùng Thu*c hoặc dị nguyên đã gây phản vệ cho người bệnh phải hội chẩn chuyên khoa dị ứng – miễn dịch lâm sàng hoặc do bác sĩ đã được tập huấn về phòng, chẩn đoán và xử trí phản vệ để thống nhất chỉ định và phải được sự đồng ý bằng văn bản của người bệnh hoặc đại diện hợp pháp của người bệnh.
Việc thử phản ứng trên người bệnh với Thu*c hoặc dị nguyên đã từng gây dị ứng cho người bệnh phải được tiến hành tại chuyên khoa dị ứng – miễn dịch lâm sàng hoặc do các bác sĩ đã được tập huấn về phòng, chẩn đoán và xử trí phản vệ thực hiện.
Tất cả các trường hợp phản vệ phải được báo cáo về trung tâm quốc gia về thông tin Thu*c và theo dõi phản ứng có hại của Thu*c hoặc trung tâm khu vực tp.hcm về thông tin Thu*c và theo dõi phản ứng có hại của Thu*c theo quy định hiện hành.
P.Huyền