Táo bón là bệnh lý về tiêu hóa, thường gặp ở trẻ, nhưng hay bị bỏ qua, vì nghĩ bệnh không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe. Tuy nhiên, táo bón có thể gây ra những hậu quả khó lường.
1. Vậy khi nào mới gọi là
táo bón.
Tùy thuộc vào tuổi và chế độ ăn của trẻ. Trong tuần đầu, đa số trẻ đi đại tiện trên 4 lần 1 ngày, phân mềm, lỏng. Trẻ bú mẹ tiêu nhiều hơn trẻ bú sữa bò.
- 3 tháng đầu: Trẻ bú mẹ đi đại tiện khoảng 3 lần 1 ngày. Một số trẻ đi đại tiện sau mỗi lần bú, một số khác tiêu 1 lần 1 tuần. Trẻ bú mẹ hiếm khi
táo bón. Trẻ bú sữa công thức đại tiện 2 đến 3 lần 1 ngày.
- Đến 2 tuổi: trẻ đại tiện 1 đến 2 lần 1 ngày, phân khuôn mềm.
- Đến 4 tuổi: trẻ đại tiện 1 đến 2 lần 1 ngày, phân khuôn mềm.
2. Biểu hiện khi trẻ bị
táo bón.
- Trẻ đi đại tiện ít hơn bình thường, khuôn phân to, cứng hoặc dạng viên nén.
- Trẻ đau khi đi đại tiện.
- Cong chân hoặc lưng, khóc, (đối với trẻ nhỏ) khi đi đại tiện.
- Trẻ tránh vào nhà vệ sinh, trẻ trốn vào một góc, và nhón gót khi có cảm giác mắc đi đại tiện.
- Rỉ ít phân ra quần lót, (đối với trẻ lớn).
3.
táo bón thường gặp ở lứa tuổi nào?
táo bón gặp nhiều hơn gấp 3 lần ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: sau khi bắt đầu ăn dặm, khi bắt đầu tập trẻ đi vệ sinh, và sau khi trẻ bắt đầu đi học. Quý phụ huynh nên chú ý các khoảng thời gian này, giúp phòng ngừa
táo bón, nhận biết ngay nếu trẻ có
táo bón và can thiệp sớm, để tránh
táo bón ảnh hưởng nhiều đến trẻ.
Chuyển sang chế độ ăn đặc: Trẻ chuyển từ bú mẹ, hoặc sữa công thức sang chế độ ăn đặc dễ bị
táo bón.
Khi bắt đầu tập trẻ đi vệ sinh: nếu trẻ chưa sẵn sàng đi đại tiện, trẻ có thể nín lại, có thể gây
táo bón. Đối với trẻ đã bị đau khi đi đại tiện hoặc đại tiện khó, trẻ càng có khuynh hướng nhịn đi đại tiện, và làm cho
táo bón nặng hơn. Khuyến khích trẻ đại tiện ngay khi mắc đại tiện.
Nên cho trẻ ngồi trên bồn cầu và có chỗ để chân, đặc biệt khi trẻ sử dụng bồn cầu dành cho người lớn. Nên khuyến khích trẻ đi đại tiện vào thời gian thong thả, nhất định mỗi ngày, tốt nhất là sau bữa ăn, vì ăn kích thích trẻ đi đại tiện.
Nhập học: Trẻ e ngại dùng nhà vệ sinh ở trường, vì khác với ở nhà và có nhiều người, điều này làm cho trẻ nín đi đại tiện.
4. Xử trí khi trẻ
táo bón?
Phần lớn trẻ
táo bón nhẹ hoặc trong thời gian ngắn, thường đáp ứng tốt với một số thay đổi sau:
- Ăn nhiều trái cây, rau, ngũ cốc, và các thức ăn có nhiều chất xơ.
- Uống nước trái cây : nước mận, táo, lê.
- Uống ít nhất 960ml nước, (không phải sữa), mỗi ngày.
- Tránh sữa, yogurt, phô mai, kem.
- Ngồi trên bồn cầu 5 đến 10 phút sau bữa ăn, ( đối với trẻ đang tập đi đại tiện).
5. Điều trị
táo bón.
Chế độ ăn uống:
- Nước trái cây: một số loại nước trái cây, có thể giúp trẻ làm mềm phân như mận, táo, lê. Không dùng quá 180ml nước trái nguyên chất cho trẻ 1 đến 6 tuổi.
- Nước: không cần thiết uống một lượng nước lớn để trị
táo bón, nhưng cần bảo đảm trẻ uống đủ dịch. Đối với trẻ lớn hơn 1 tuổi, lượng nước hoặc dịch không phải sữa, cần thiết là 960ml hoặc nhiều hơn mỗi ngày. Không cần thiết phải cho trẻ uống nhiều hơn nếu trẻ không khát.
- Thức ăn: cho trẻ ăn chế độ ăn cân bằng, bao gồm ngũ cốc, trái cây và rau. Không cần ép trẻ ăn nhiều những thức ăn này, và dùng chế độ ăn nhiều chất sợi .
Tập thói quen đi đại tiện đều đặn. Khuyến khích trẻ ngồi trên bồn cầu 5 đến 10 phút, một đến 2 lần mỗi ngày sau bữa ăn. Khen ngợi và thưởng trẻ cho việc này, ngay cả khi trẻ chưa đi đại tiện.
Khi nào cần cho trẻ đi khám bệnh:
- Trẻ nhỏ hơn 4 tháng tuổi.
- Trẻ bị
táo bón thường xuyên, tái phát.
- Đã điều trị
táo bón, nhưng trẻ vẫn chưa đi đại tiện sau 24 giờ.
- Có máu trong phân hoặc máu dính ở tã, quần lót.
- Trẻ đau bụng nhiều hoặc đau hậu môn.
Theo VnMedia.