Lỗi chủ yếu thuộc về lối sống: Lười hoạt động thể chất, ăn quá nhiều thịt,... Khi ấy hệ mao mạch không thể hoạt động bình thường, hậu quả bệnh xơ vữa thành mạch phát triển.
Thực tế, ngay tại các quốc gia có nền kinh tế và y học hiện đại, gần hai phần basố người bị áp huyết cao (tức trên 140/90 mm Hg) không hề biết, bản thân mắc bệnh. Tiếc rằng có thểsuốt nhiều năm áp huyết cao không gây ra triệu chứng rõ rệt. Không hề đau đớn - như cách nói củagiới chuyên gia. Vì thế cần chủ động yêu cầu bác sĩ kiểm tra áp huyết - mỗi dịp gõ cửa phòngkhám.
Xơ vữa thành mạch là tập hợp một số bệnh dẫn đến tình trạng làm dầy thành độngmạch và mất dần khả năng đàn hồi. Bệnh tấn công nhiều nhất mạch vành nuôi dưỡng tim, gây ra bệnhmạch vành (bệnh thiếu máu tim). Đau lồng ngực là triệu chứng đặc trưng nhất của bệnh.
Cảm thấy đau nhiều nhất ở vùng xương mỏ ác, nhưng cũng có thể đau lan ra bả vaitrái và cánh tay, đau ngón tay, đau họng và quai hàm. Đau mạch vành điển hình do nỗ lực thể chấtgây ra và duy trì trong vài ba phút và chỉ thuyên giảm đau sau mươi phút nghỉ ngơi.
Nhồi máu cơ tim là biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh mạch vành. Nó xảy ra, khimột trong số động mạch vành bị tắc nghẽn hoàn toàn. Bộ phận cơ tim được nuôi dưỡng nhờ đường dẫnmáu này sẽ bị tổn thương không thể hồi phục và không còn năng lực làm việc.
Trong cơn nhồi máu nạn nhân cảm thấy đau ê ẩm ở vùng giữa vòm ngực, sau mỏ ác. Sovới đau mạch vành thông thường, đau nhồi máu cơ tim dữ dội hơn nhiều - đau đến ngạt thở, muốn phátung lồng ngực, kéo dài lâu hơn và không dịu bớt (hoặc chỉ dịu chốc lát) sau khi uống hoặc tiêmThu*c. Cơn đau cũng có thể tỏa ra bả vai trái, mạng sườn hoặc quai hàm. Thường gắn với nó là nhữngtình trạng khó chịu khác: ngạt thở, vã mồ hôi, buồn nôn, nôn và cảm giác hoang mang cực độ (nạnnhân có thể có cảm giác cái ch*t đang đến gần).
Cá biệt trong một số trường hợp nhồi máu cơ tim có tiến triển dễ chịu hơn nhiềuhoặc không gây ra triệu chứng có thể nhận biết.
Đối tượng bị nguy cơ đe dọa:
1- Người bị áp huyết cao không biết bản thân bị bệnh hoặc bệnh không được chữa trịnghiêm túc
2- Đối tượng nghiện Thu*c lá
3- Người béo phì
4- Nạn nhân tiểu đường
5- Người có nồng độ cholesterol trong máu cao
6- Người uống nhiều rượu
7- Đối tượng có người thân trong gia đình từng bị nhồi máu cơ tim, tai biến nãohoặc mắc bệnh tiểu đường
8- Người cao tuổi
Lưu ý tai biến não
Tai biến não là tình trạng rối loạn chức năng não bộ do hậu quả những thay đổi bấtlợi diễn ra trong đường dẫn máu cung cấp cho não bộ. Đơn giản nhất người ta chia tai biến não dạngchảy máu não hoặc thiếu máu não. Tai biến não do chảy máu phổ biến gọi là xuất huyết não.
Máu chảy ra từ mạch máu não bị tổn thương hủy diệt bộ phận não bộ láng giềng. Tuynhiên chỉ có khoảng 20% tổng số các trường hợp tai biến não xảy ra theo cách này. Nhiều hơn là tìnhtrạng tai biến não do thiếu máu (động mạch không bị đứt, song bị tắc nghẽn - chủ yếu vì xơ vữathành mạch).
Tai biến xuất huyết não thường xảy ra cấp tập - chớp nhoáng dẫn đến những triệuchứng nghiêm trọng, thí dụ bất tỉnh hoặc liệt người. Tai biến não do thiếu máu tiến triển chậm hơn- triệu chứng có thể tăng dần trong nhiều giờ. Tuy nhiên đó không phải quy luật, bởi không hiếmtrường hợp xuất huyết nhỏ trong não có thể không bộc lộ triệu chứng rõ ràng, trái lại tình trạngtắc nghẽn lớn có thể chớp nhoáng dẫn đến tình trạng rất nguy kịch.
Tuy nhiên cơ chế tai biến và hậu quả cuối cùng bao giờ cũng giống nhau - bộ phậnnhất định của não bộ sẽ bị hoàn toàn tê liệt.
Thỉnh thoảng có người thậm chí không nghĩ rằng mình bị tai biến não - buổi tối độtngột thấy đau đầu dữ dội, cánh tay hơi bị dại và nặng hơn bình thường, mồm bị méo và tất cả chỉ cóvậy. Hơi khó chịu một chút, nhưng sáng mai có thể sẽ hết. Và thực tế có thể diễn ra như ý muốn. Nạnnhân quên đi, thậm chí người thân cũng không nhận ra và tất cả về mặt lý thuyết trở lại bìnhthường. Nói "về mặt lý thuyết", bởi thực chất có thể nạn nhân đã bị cái gọi là hội chứng thiếu máuthoảng qua hoặc tai biến nhỏ - như cách nói khác.
Không coi thường mọi triệu chứng và nhanh chóng gõ cửa phòng khám là việc làm cầnthiết và đóng vai trò rất quan trọng. Chỉ sử dụng phương tiện siêu âm mới có thể cho phép đánh giáchính xác chuyện gì xảy ra bên trong não bộ và lập tức bắt đầu chữa trị - trường hợp cần thiết.Việc sớm điều trị đóng vai trò quyết định khả năng tránh hậu quả tàng tật nghiêm trọng hoặc thậmchí Tu vong.
Đối tượng bị đe dọa tai biến não:
1- Người cao tuổi
2- Chủ yếu nam giới (tỷ lệ nạn nhân phái mày râu cao gấp 1,5 lần phụ nữ)
3- Nạn nhân các bệnh tim, thí dụ đối tượng bị loạn nhịp tim
4- Nạn nhân áp huyết cao
5- Đối tượng có nồng độ cholesterol trong máu quá cao
6- Nạn nhân tiểu đường
7- Người béo phì
8- Đối tượng nghiện Thu*c lá
9- Những người lạm dụng rượu
Xét nghiệm cơ bản
- sau tuổi 30, cần làm xét nghiệm nồng độ cholesterol tối thiểu mỗi năm một lần.những đối tượng đặc biệt quan tâm: béo phì, thực hành lối sống ít vận động, hút Thu*c lá, nhữngngười mắc các bệnh hệ tim-mạch: áp huyết cao , thiếu máu tim; bệnh nhân tiểu đường, các bệnh liênquan đến thận, gan và tuyến giáp…
- Cholesterol toàn phần: chuẩn mực: dưới 200 mg/dl
- Trigliceryd: chuẩn mực - dưới 150 mg/dl (1,7 nmol/l)
- Cholesterol LDL (cholesterol xấu) - chuẩn mực: dưới 100 mg/dl (2,6 nmol/l)
- cholesterol hdl (cholesterol tốt) - chuẩn mực: phụ nữ trên 59 mg/dl (1,3nmol/l); nam giới trên 40 mg/dl (1,0 nmol/l)
AloBacsi.vnTheo Tri Thức Trẻ