Đái tháo đường thai nghén - bệnh không thể chủ quan

Quá cân là yếu tố nguy cơ chủ yếu cho phụ nữ mang thai.Trong 3 tháng giữa của thai kỳ, nhau thai bắt đầu tiết ra một lượng lớn hoócmôn có khả năng tạo ra một trạng thái kháng insulin, làm giảm hiệu quả điều hòanồng độ đường trong máu của insulin và hệ quả là nồng độ đường trong máu củangười mẹ tăng cao, đến một mức nào đó thì bệnh đái tháo đường thai nghén xảyra.

Đôi khi, thai nghén không phải là nguyên nhân gây ra bệnh màbệnh đã có từ trước và chỉ được chẩn đoán nhân lúc làm một số thăm dò dành chophụ nữ mang thai.

Ngoài ra, một số yếu tố nguy cơ của bệnh này là: Từng bị đáitháo đường thai nghén hoặc đã từng bị thai ch*t lưu hay con nặng cân (trên 4kghay 4,5kg); trong gia đình có người bị bệnh đái tháo đường; tuổi mẹ khi có thaitrên 30; béo phì hay quá cân, chỉ số khối cơ thể 25 – 30; một số chủng tộc dễbị bệnh. Tuy nhiên, ngay cả những phụ nữ không thuộc diện trên cũng có thể bịbệnh.

Các biến chứng có thểgặp

Thông thường, các biến chứng của đái tháo đường thai nghénhiếm khi nghiêm trọng, vì thế Tu vong chu sản (quanh cuộc đẻ) rất thấp. Tuynhiên, nếu không được phát hiện sớm và điều trị thì có nhiều nguy cơ và biếnchứng cho mẹ và thai.

Với mẹ: Có nguy cơ tăng huyết áp, tim mạch và đối diện vớikhả năng bệnh sẽ chuyển thành đái tháo đường vĩnh viễn… Tiếp theo là dễ gặp cácbiến chứng như tiền sản giật, đẻ non, mổ lấy thai. Nếu mẹ kèm béo phì thì cũngtăng nguy cơ dị tật tim cho thai.

Với thai: Chính thai nhi phải gánh chịu nhiều biến chứngquan trọng như dị tật thần kinh hay tim, nguy cơ thai quá to (làm cho sinh đẻkhó khăn) nhưng lại không khỏe, vì thế, người ta gọi những trẻ đó là “ngườikhổng lồ chân đất sét”, đẻ non… Ngoài ra, biến chứng lâu dài với con là tăngnguy cơ bị quá cân, béo phì và cả đái tháo đường sau này.

Phòng ngừa lâu dài

Khi đã có thai thì không thể tránh những bất thường vềchuyển hoá nhưng vẫn có thể hạn chế nguy cơ bị bệnh ngay từ trước khi có thaibằng sự thực hành một lối sống lành mạnh:

Vận động hằng ngày, chế độ ăn cân đối… Ăn đường không gây rabệnh đái tháo đường nhưng một chế độ ăn quá ngọt, quá nhiều mỡ và/hoặc luôn ănvặt đồ ngọt cộng với lối sống trì trệ dễ gây ra tăng cân trên mức bình thườngvà chính những điều đó là yếu tố thuận lợi để sinh bệnh.

Điều trị đái tháođường thai nghén

Điều trị có hiệu quả là giữ cho mức đường huyết không daođộng và là cách tốt để phòng ngừa các biến chứng. Trong hầu hết trường hợp, chỉcần thực hành một chế độ dinh dưỡng do thầy Thu*c hướng dẫn. Nếu được điều trịthích hợp, có thể giảm đến 50% số con sinh ra nặng cân và những biến chứng chotrẻ sơ sinh. Sau đẻ cần theo dõi chặt chẽ: Cần kiểm tra lại nồng độ đường huyếtsau 6 tuần.

Phát hiện sớm đái tháođường thai nghén

Các phụ nữ có yếu tố nguy cơ … cần được xét nghiệm ngay từlần đi khám thai đầu tiên bằng cách đo nồng độ đường trong máu lúc đói nhằm mụcđích điều trị sớm, tránh biến chứng. Nếu có kết quả dương tính hay nghi ngờ,cần gặp thầy Thu*c chuyên khoa về nội tiết để được theo dõi và chữa trị.

Để thai không phơi nhiễm với những nguy cơ, điều thiết yếulà phải phát hiện sớm bệnh ngay từ khi bắt đầu có thai, vì vậy, mọi phụ nữ cóthai dù không có yếu tố nguy cơ cũng đều cần tìm đường trong nước tiểu hay nồngđộ đường trong máu theo chỉ định của thầy Thu*c.