Dị ứng ở trẻ là tình trạng liên quan đến hệ thống miễn dịch, dù dị ứng nặng hay nhẹ, có nhiều cách để có thể ngăn ngừa hoặc kiểm soát các dạng dị ứng
Dị ứng là một tình trạng liên quan đến hệ thống miễn dịch, gây ra hiện tượng hắt hơi, ngứa, phát ban mạn tính, thở khò khè hoặc thậm chí còn dẫn đến các phản ứng dị ứng đe dọa đến tính mạng. Dù là dị ứng nặng hay nhẹ, có nhiều cách để bạn có thể ngăn ngừa hoặc kiểm soát hầu hết các dạng dị ứng. Hiểu biết về các triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị của dị ứng sẽ giúp bạn chuẩn bị sẵn sàng để giúp con mình. Hãy đọc bài để tìm hiểu thêm.
Dị ứng là gì?
Dị ứng xảy ra khi cơ quan giúp cơ thể chống lại bệnh tật (hệ thống miễn dịch) phản ứng
khi ăn, hít thở, bị tiêm/chích/đốt hoặc sờ vào một chất mà bình thường vốn không gây hại (còn gọi là một dị nguyên/chất gây dị ứng). Dị ứng không phải là một căn bệnh mà chỉ là một cách phản ứng của hệ thống miễn dịch. Phản ứng dị ứng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận cơ thể khác nhau, dẫn đến các bệnh hoặc tình trạng sau:
Nguyên nhân gây ra dị ứng là gì?
Trẻ em bị dị ứng khi tiếp xúc với các dị nguyên (chất gây dị ứng). Các dị nguyên có thể xâm nhập cơ thể bằng nhiều đường khác nhau như thở, ăn uống,tiêm chích (bị côn trùng đốt/chích hoặc do tiêm Thu*c) hoặc tiếp xúc qua da. Một số dị nguyên phổ biến là:
Làm sao để phân biệt các triệu chứng của dị ứng với triệu chứng của cảm lạnh?
:
:
Cách thức điều trị
Loại Thu*c chính dùng để điều trị sốc phản vệ là
epinephrine
. Thu*c này cần phải được bác sĩ kê toa. Nếu con bạn có nguy cơ cao hoặc đã từng bị sốc phản vệ, bạn phải luôn luôn chuẩn bị sẵn epinephrine
. Trẻ đủ lớn sẽ được dạy cách tự dùng epinephrine
khi cần thiết. Thu*c này được đóng 1 liều chuẩn trong ống tiêm tự động (EpiPen hoặc Auvi-Q) để dễ sử dụng. Trẻ có nguy cơ bị sốc phản vệ nên luôn có sẵn Thu*c ở trường cùng với các hướng dẫn cách thức nên sử dụng ra sao và khi nào từ bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia điều trị dị ứng của bé. Các loại Thu*c kháng histamines như Benadryl chỉ được dùng thêm vào epinephrine và không nên dùng nó như loại Thu*c chính để chữa sốc phản vệ.
Triệu chứng
có rất nhiều triệu chứng khác nhau và thường xảy ra rất nhanh. Các triệu chứng thông thường nhất, có thể tác động đến:
-
-
-
Nguyên nhân
Sau đây là các dị nguyên thường gây ra sốc phản vệ nhất:
Khi nào thì các triệu chứng dị ứng ở trẻ em">dị ứng ở trẻ em bắt đầu xuất hiện?
Một số chứng dị ứng có thể xuất hiện từ rất sớm ở trẻ. Ví dụ: bệnh chàm thường xảy ra trong những năm đầu đời, trong khi bệnh sốt cỏ khô có thể xảy ra ở lứa tuổi mầm non hoặc bắt đầu đi học. Ở một số trẻ em, các chứng dị ứng có thể thuyên giảm vào độ tuổi dậy thì. Các trẻ khác có thể vẫn tiếp tục bị dị ứng cho đến lớn.
Điều trị bằng Thu*c có hiệu quả không?
Có nhiều loại Thu*c để chữa các tình trạng dị ứng, bao gồm Thu*c kháng histamine dạng viên hoặc xi-rô, Thu*c nhỏ mắt, xịt mũi, Thu*c trị suyễn, và các dạng Thu*c kem và Thu*c mỡ. Một số Thu*c không cần toa bác sĩ. Các loại Thu*c này có thể làm dịu các triệu chứng như ngứa, hắt hơi, tắc nghẽn, chảy mũi, khò khè, ho, phát ban và suyễn. Thu*c chữa dị ứng có thể có các phản ứng phụ nhẹ ví dụ như buồn ngủ hoặc gây khó chịu. Trước khi sử dụng bất kỳ loại Thu*c chữa dị ứng nào, hãy đọc các cảnh báo in trên nhãn mác. Nếu Thu*c không làm giảm các triệu chứng của bé hoặc gây ra phản ứng phụ quá mạnh, hãy gọi ngay cho bác sĩ. Bé có thể cần loại Thu*c hoặc liều lượng Thu*c khác. Mặc dù Thu*c có thể hiệu quả, nhưng cũng cần phải xác định các tác nhân gây dị ứng và loại trừ nó khi có thể.
Tại sao con tôi cần gặp chuyên gia về dị ứng?
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể khuyên bạn đưa con đến gặp một chuyên gia về dị ứng - bác sĩ chuyên điều trị các loại dị ứng. Chuyên gia về dị ứng có thể sẽ
Chích ngừa dị ứng là gì?
Bác sĩ có thể đề nghị cho bé chích ngừa dị ứng, còn gọi là liệu pháp miễn dịch. Các liều Thu*c này có chứa một hàm lượng nhỏ các chất mà con bạn bị dị ứng. Nó sẽ giúp cơ thể bé dần dần trở nên ít mẫn cảm với các chất này hơn. Chích ngừa dị ứng có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh sốt cỏ khô và suyễn, và ngăn ngừa sốc phản vệ khi bị dị ứng nọc độc côn trùng. Tuy nhiên, không có loại chích ngừa đối với dị ứng thực phẩm.
Tôi có thể giúp con bằng cách nào?
Cách tốt nhất là xác định và tránh các thứ mà bé bị dị ứng. Nếu con bạn có chứng dị ứng, hãy thử các cách thức sau:
Các tình trạng dị ứng thông thường
|
|
|
Sốc phản vệ
|
Thức ăn, Thu*c, nọc độc côn trùng, chất cao su và những thứ khác
|
Các triệu chứng về da, ruột, thở mà có thể tiến triển rất nhanh. Các triệu chứng nghiêm trọng bao gồm khó thở và tuần hoàn máu kém.
|
Hen suyễn
|
Khói Thu*c, nhiễm trùng do vi-rút, phấn hoa, mối mọt, thú vật, khí lạnh, thay đổi thời tiết, vận động, các bào tử mốc meo trong không khí, và tình trạng căng thẳng.
|
Ho, thở khò khè, khó thở (đặc biệt khi hoạt động hoặc vận động), tức ngực
|
Viêm da tiếp xúc
|
Da tiếp xúc với cây sơn độc hoặc cây sồi, chất cao su, các chất tẩy rửa gia dụng, hoặc các hóa chất trong một số loại mỹ phẩm, dầu gội, Thu*c chăm sóc da, nước hoa và đồ trang sức
|
Các mảng da sưng, ngứa, đỏ và có thể phồng rộp nếu bị dị ứng nghiêm trọng. Các mảng sưng đó thường xuất hiện ở các vùng da có tiếp xúc trực tiếp với các dị nguyên.
|
Bệnh chàm - Viêm da dị ứng
|
Đôi khi trở nên tồi tệ hơn do dị ứng thực phẩm hoặc tiếp xúc với các dị nguyên như phấn hoa, mối mọt và thú vật. Có thể do các chất kích ứng, nhiễm trùng hoặc tình trạng toát mồ hôi gây ra.
|
Ban nổi từng mảng, khô, đỏ và ngứa ở các nếp gấp tay, chân và cổ. Ở trẻ nhỏ, chàm thường bắt đầu ở 2 bên má, sau lỗ tai, trên ngực, tay và chân.
|
Dị ứng Thực phẩm
|
Bất kỳ loại thức ăn gì, nhưng phổ biến nhất là trứng, đậu phộng, sữa, các đậu/hạt, đậu nành, cá, bột mì, đậu Hà Lan và các loại hải sản có vỏ (như tôm cua sò hến)
|
Nôn mửa, tiêu chảy, nổi mề đay, chàm, khó thở và có thể hạ huyết áp (sốc)
|
Sốt cỏ khô
|
Phấn hoa từ cây cối, các loại cây cỏ, cỏ dại
|
Nghẹt mũi, hắt hơi, chảy mũi, thở bằng miệng do nghẹt mũi, chà xát hoặc nhăn mũi, mặt để bớt ngứa mũi, chảy nước mắt, ngứa mắt; và phần bên trong và dưới mắt đỏ hoặc sưng phồng
|
Mề đay
|
Dị ứng thực phẩm, nhiễm trùng do virut, và các loại Thu*c như aspirin hoặc penicillin. Đôi khi không xác định được nguyên nhân.
|
Từng mảng da sưng, ngứa, nổi cục (to và nhỏ), thường đỏ hoặc tái hơn vùng da xung quanh. Mề đay có thể xuất hiện ở nhiều bộ phận khác nhau trên cơ thể và thường không ở chỉ xuất hiện ở một điểm trong hơn vài giờ.
|
Dị ứng nọc độc côn trùng
|
Chủ yếu là các loại côn trùng như ong vò vẽ vàng, ong bắp cày và kiến lửa
|
Sốc phản vệ
|
Dị ứng Thu*c
|
Nhiều loại Thu*c và vắc-xin khác nhau
|
Phát ban ngứa trên da, sốc phản vệ
|
Sản phẩm được đề cập trong bài chỉ dành cho mục đích cung cấp thông tin,và không có nghĩa là các sản phẩm đó được Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ xác nhận.