Ung thư tuyến giáp ở trẻ em là bướu nội tiết ác tính dạng đặc thường gặp thứ 3 và phổ biến nhất ở trẻ em.
Tổng quan tuyến giáp
Tuyến giáp là một tuyến hình dạng giống bươm bướm nằm ở cổ. Nó có 2 thùy nối ở giữa là một mảnh mô gọi là eo tuyến giáp.
Tuyến giáp tiết ra ba hormone (nội tiết tố) chính:
Thyroxine (T4), chứa iodine (i-ốt), cần cho sự phát triển và chuyển hóa.
-
-
Cả 3 hormone này có vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ em.
ung thư tuyến giáp là loại ung thư nội tiết thường gặp nhất và cũng là loại ung thư dạng đặc thường gặp thứ 3 ở trẻ em. Nó xảy ra ở trẻ nữ nhiều hơn ở trẻ nam, với tỉ lệ 4:1, và có đặc điểm tương tự như
ung thư tuyến giáp ở người lớn. Phẫu thuật là điều trị thích hợp đối với dạng ung thư này.
Mặc dù thủ thuật thường không gây biến chứng, nguy cơ của phẫu thuật tuyến giáp bao gồm liệt dây thanh âm và giảm canxi máu.
Do đó, bạn nên tham khảo ý kiến của một bác sĩ tai mũi họng hoặc bác sĩ phẫu thuật đầu cổ, hay một chuyên gia về những vấn đề ở đầu và cổ.
Phân loại ung thư biểu mô tuyến giáp theo nguồn gốc tế bào
Ung thư biểu mô dạng nhú:
Thể ung thư này xảy ra ở những tế bào sản xuất hormone tuyến giáp có chứa iodine. Đây là dạng thường gặp nhất của
ung thư tuyến giáp ở trẻ em và phát triển rất chậm. Thể ung thư này lan đến các hạch bạch huyết thông qua mạch bạch huyết ở cổ và đôi khi di căn xa hơn.
Ung thư biểu mô dạng nang:
Thể này cũng phát triển ở những tế bào sản xuất hormone giáp có chứa iodine. Bệnh ảnh hưởng đến nhóm tuổi lớn hơn một tí và ít gặp ở trẻ em. Thể ung thư này thường lan ra cổ qua đường mạch máu, di căn đến những bộ phận khác của cơ thể, làm cho căn bệnh khó kiểm soát hơn.
Ung thư biểu mô dạng tủy:
Đây là thể hiếm của
ung thư tuyến giáp, phát triển ở những tế bào sản xuất calcitonnin, một hormone không chứa iodine. Dạng này có khuynh hướng di căn đến các bộ phận khác của cơ thể và chiếm khoảng 5-10% tổng số
ung thư tuyến giáp. Ung thư dạng tủy ở trẻ em thường liên quan đến những bệnh di truyền đặc biệt như là hội chứng tân sinh đa tuyến nội tiết loại 2 (MEN2).
Ung thư biểu mô không biệt hóa:
Đây là thể phát triển nhanh nhất với những tế bào bất thường tăng trưởng và lan đi rất nhanh, đặc biệt là ở vùng cổ. Thể ung thư này không được ghi nhận ở trẻ em.
Triệu chứng
Triệu chứng của
ung thư tuyến giáp rất đa dạng. Con của bạn có thể có một cái bướu ở cổ, một hạch bạch huyết sưng dai dẳng, cảm giác căng tức ở vùng cổ, khó thở, khó nuốt, hay khàn tiếng.
Nếu có bất kì triệu chứng nào nói trên, hãy trao đổi với bác sĩ để được sự đánh giá thích hợp. Việc đánh giá nên bao gồm thăm khám đầu và cổ để xem xem có khối u (bướu) hay không. Một số xét nghiệm, có thể được đề nghị để hỗ trợ chẩn đoán như bên dưới.
Triệu chứng
Siêu âm tuyến giáp
là kỹ thuật sử dụng sóng siêu âm và máy tính để tạo ra hình ảnh của tuyến giáp và những thành phần khác ở cổ như là hạch cổ trên màn hình.
Xạ hình tuyến giáp
cung cấp thông tin về hình dạng và chức năng của tuyến giáp cũng như giúp xác định những khu vực tuyến giáp không hấp thụ iodine theo cách bình thường.
Sinh thiết bằng kim nhỏ
đối với khối u bất thường ở tuyến giáp hay cổ.
Trong một vài trường hợp, việc cắt bỏ một phần khối u hoặc một thùy của tuyến giáp là cần thiết để phân tích giúp thiết lập chẩn đoán và lên kế hoạch điều trị.
Xét nghiệm hỗ trợ chẩn đoán
Hình ảnh học siêu âm
là sử dụng sóng siêu âm giúp tạo hình của tuyến giáp và những thành phần khác của cổ như là hạch cổ.
Những test khác có thể nên được làm bao gồm:
Xạ hình tuyến giáp
cung cấp thông tin về hình và chức năng của tuyến giáp,xác định được những khu vực tuyến giáp không hấp thụ được i-ốt theo cách bình thường.
Sinh thiết bằng kim nhỏ
đối với bất kì bướu bất thường ở tuyến giáp hay cổ.
Trong một vài trường hợp,cần thiết phải cắt bỏ một phần bướu hoặc một thùy của tuyến giáp,kết quả phân tích giúp thiết lập chẩn đoán và kế hoạch điều trị.
Điều trị ung thu tuyến giáp ở trẻ em
Nếu khối u được xác định là ác tính, bác sĩ sẽ đề nghị phẫu thuật. Phẫu thuật có thể bao gồm cắt bỏ thùy tuyến giáp, cắt bỏ gần hoàn toàn tuyến giáp hoặc cắt bỏ hoàn toàn tuyến giáp.
Ở trẻ em bị
ung thư tuyến giáp dạng nhú hoặc dạng nang, phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn hoặc gần hoàn toàn tuyến giáp được xem như là điều trị tiêu chuẩn, vì bệnh thường đã tiến triển khi phát hiện với tỉ lệ di căn cao, và phẫu thuật sẽ giảm nguy cơ tái phát.
Ở trẻ em, việc mổ lại nhiều lần có thể cần thiết khi không phẩu thuật loại bỏ toàn bộ tuyến giáp. Hạch bạch huyết ở cổ có lẽ cần được loại bỏ vì đó là một phần của điều trị đối với
ung thư tuyến giáp nếu có nghi ngờ có sự di căn đến hạch bạch huyết.
Theo sau điều trị phẫu thuật là xạ trị, giúp hủy những tế bào ung thư sót lại không được loại bỏ. Điều trị hormone giáp có thể phải thực hiện trong suốt toàn bộ cuộc đời của đứa trẻ để thay thế cho những hormone giáp bình thường và làm chậm sự phát triển của những tế bào ung thư còn sót lại.
Nếu
ung thư tuyến giáp di căn đến các bộ phận khác của cơ thể, hóa trị (điều trị bằng hợp chất hóa học hoặc Thu*c) có thể áp dụng. Liệu pháp này tác động tới khả năng phát triển hay tái sản xuất của tế bào ung thư. Những nhóm Thu*c riêng biệt hoạt động theo những cách riêng biệt trong việc chống lại tế bào ung thư và làm giảm kích thước của bướu. Xạ trị cũng có thể được áp dụng trong việc điều trị một vài thể khác của
ung thư tuyến giáp.
Nhìn chung, kết quả điều trị những thể ung thư ở trẻ nhỏ có khuynh hướng tốt hơn. Kết quả tốt nhất được ghi nhận ở những trẻ nữ tuổi niên thiếu, thể ung thư dạng nhú và bướu tại chỗ của tuyến giáp.
Tài liệu tham khảo
http://www.entnet.org/node/1469