Cả thế giới ngày càng tìm thấy giá trị dinh dưỡng to lớn của cá và khuyên chúng ta tăng cường ăn cá.
Chất protein trong cá làm trì hoãn lão hóa da do ánh nắng trực tiếp (80% lão hóa da do tia tử ngoại chiếu vào người) kích thích cơ thể sinh gốc tự do, phá hoại các sợi procolagen của da. Chất protein và carbohydrat trong cá biển tầng sâu có khả năng bảo dưỡng da và thúc đẩy qúa trình tái sinh của da, trì hoãn được lão hóa qua cơ chế làm cho da được giữ ẩm và đàn hồi. Vì vậy ra biển tắm nắng cần tranh thủ ăn cá, ăn nước mắm đặc sản từng vùng…
Chất béo của cá khoảng 1 - 10% phần lớn là chất béo không bão hòa (chứa axít béo omega 3 là chất rất quý chống oxy hóa), ở thể lỏng rất dễ tiêu hóa và độ hấp thu rất cao. Axít béo của cá phòng chống bệnh tim mạch, xơ cứng mạch và bệnh mạch vành tim. Dân tộc nào ăn nhiều cá hơn thì ít bị bệnh tim mạch hơn (mỗi ngày người Eskimo ăn 400g cá, người Nhật 100g, người Âu Mỹ châu 20g). Axít béo của cá hạ thấp triglyceride và cholesterol xấu, phòng chống bệnh tim mạch, xơ cứng mạch và bệnh mạch vành tim. Hàm lượng của axít béo này trong cá cao hơn nhiều so với các thực phẩm khác cho nên để phòng và làm thức ăn kiêng cho các bệnh tim mạch nên ăn cá và các chế phẩm của cá như nước mắm (loại ngon ít muối).
Chất khoáng: cá biển có nhiều iốt 500 - 1.000mcg/kg. (Cá nước ngọt 50 - 400mcg/kg). Các chất canxi, photpho rất phong phú. Nếu sử dụng cả phần xương như loại cá con thì lượng canxi, photpho còn cao hơn.
Vitamin: trong mỡ cá đặc biệt mỡ gan cá, chứa nhiều vitamin A và D và một lượng vitamin PP và B. Do đó cá là thực phẩm rất giàu chất
dinh dưỡng rất quý cho sức khỏe.Tính chất
dinh dưỡng và trị liệu của nước mắm là tổng hợp của các bộ phận của cá.
Vảy cá tăng cường trí nhớ, chống thoái hóa tế bào não: trong vảy cá có nhiều lecithin. Trong có chứa nhiều cholin tăng cường trí nhớ đồng thời hạn chế được sự thoái hóa tế bào não phòng chống lão hóa. Trong vảy cá có axít béo không bão hòa, chuyển vận và nhũ hóa chất béo trong huyết dịch giảm tích tụ cholesterol trên thành huyết quản, phòng tránh xơ vữa động mạch nói chung và ở não nói riêng. Vảy cá có chất chống ung thư. Thế giới phải công nhận “vảy cá chữa được nhiều bệnh” và đang tích cực dùng vảy cá nói riêng và ăn cá cả vảy nói chung.- Bong bóng cá phòng chống ung thư: Đông y dùng bong bóng cá để phòng chữa nhiều bệnh, để bổ thận làm vững chắc khớp gối, thắt lưng và các chứng bệnh do lao động chân tay cực nhọc gây ra. Nay bong bóng cá có tác dụng đối với sự phát dục của tinh trùng và đã được chế ra thành Thu*c viên. Bong bóng cá dùng trong điều trị ung thư thực quản và dạ dày, tăng cường công năng đại não và thần kinh, tăng thèm ăn, thúc đẩy tiêu hóa. Chất quan trọng của bong bóng cá là chất protein keo. Trong bong bóng khô chất này có đến 84%.- Mắt cá có chứa sinh chất DHA có giá trị
dinh dưỡng và trị liệu quý chống lão hóa tăng trí nhớ, hạn chế colesterol, hạ huyết áp, làm đẹp da... Một số mắt cá chế thành nhiều dạng: tương mắt cá, súp mắt cá… thành thương phẩm đóng hộp được ưa chuộng ở Nhật và trên thế giới. Mắt cá được chế thành nhiều dạng: tương mắt cá, súp mắt cá…
Sản phẩm đặc biệt: nước mắm
Cá vốn là nguyên liệu chính làm nước mắm. Nước mắm là sản phẩm phân giải protein của cá thành các axít amin, dưới tác dụng của men và vi sinh vật sống trong môi trường có độ muối cao. Nước mắm là đạm tinh khiết, được chắt lọc các axít amin quý từ toàn bộ con cá (không chỉ có phần thịt).Axít béo của cá hạ thấp triglyceride và cholesterol xấu, phòng chống bệnh tim mạch, xơ cứng mạch và bệnh mạch vành timNước mắm tạo nên một loạt món ăn giàu đạm ngon lành bổ dưỡng, đặc biệt là nước mắm cốt nguyên chất 40
0 đạm) là món chấm phong phú với nhiều công thức.Nước mắm cao cấp (thượng hạng, đặc biệt) nhiều đạm ít muối là món ăn kiêng tuyệt vời, có chất béo omega 3 và các chất khoáng quý cho bệnh nhân thừa mỡ, thiếu đạm.Theo Đông y, nước mắm vị cam, hàm, tính bình, vào kinh tỳ thận, vị, và đại - tiểu tràng. Công năng chủ trị: ích khí bổ huyết, bổ can thận, thông huyết mạch, lợi thủy, nhuận tràng, trợ tiêu hóa, ấm cơ thể. Dùng cho các trường hợp trúng lạnh, trúng gió, chuột rút, cứng hàm, táo bón, thiếu máu, suy kiệt. Cấm kỵ: bệnh cao huyết áp, đái tháo đường, viêm thận (vì có muối). Nếu dùng phải chọn loại tốt, loại đặc biệt, thượng hạng, ít muối, liều thường dùng 5 - 30ml và cần được theo dõi!
BS. PHÓ THUẦN HƯƠNG